Żony i córki - Elizabeth Gaskell

To już trzecia powieść Elizabeth Gaskell, jaką miałam przyjemność czytać. Od pierwszej, czyli Pań z Cranford jestem zagorzałą miłośniczką tej autorki.

W Żonach i córkach brak dynamizmu, jaki mamy w Północy i Południu. Klimatem powieść bardzo zbliżona jest do wspomnianych już Pań z Cranford. I tu również mamy apologię sielskiego życia na angielskiej prowincji, gdzie konwenanse są ustalone, a środowisko podzielone na ziemian, arystokrację i kupców - tymi ostatnimi Gaskell się nie zajmuje, kładąc nacisk na wyższe warstwy społeczeństwa. Akcja powieści zaczyna się, kiedy młoda bohaterka, dwunastoletnia Molly Gibson, córka owdowiałego doktora zostaje zaproszona na przyjęcie do wielkiej posiadłości. Tu poznaje przyszłą macochę, która wywiera na dziewczynce nie najlepsze wrażenie. Gaskell opisuje nam postacie w taki sposób, że mimo wszystko nie potrafimy ich nie lubić i dla biednej pani Kirkpatrick mamy dużo zrozumienia. To samo tyczy się bodajże wszystkich postaci: są może mało realistyczne, ale czytelnik ma chęć przenieść się do Hollingfordu, wypić herbatkę z pannami Browning, pograć w karty na proszonym podwieczorku, czy zatańczyć kontredansa w pięknej sali balowej podczas balu charytatywnego. Jak widać wychodzi ze mnie totalny romantyk i miłośnik dziewiętnastowiecznych klimatów.

Podczytując zerkałam na czteroodcinkowy serial BBC. Ta stacja nigdy nie zawodzi, jeśli chodzi o miniseriale kostiumowe. Troszkę byłam zaskoczona, bo doktora Gibsona i jego żonę wyobrażałam sobie troszkę młodszych (ona bodajże nie miała czterdziestki, a on niedawno ją przekroczył - podczas kiedy Bill Paterson oraz jego równolatka Francesca Annis w chwili kręcenia serialu mieli po 54 lata). Mam również mieszane uczucia co do powierzenia roli Osborna, przystojnego, wręcz posągowego w powieści, Tomowi Hollanderowi, który posągowy nie jest. Owszem, przepadam za nim, uważam, że jest doskonałym aktorem i naprawdę udźwignął rolę, ale mimo wszytko nie potrafiłam nie parsknąć śmiechem w pierwszym momencie.

Żony i córki mają przeszło osiemset stron. Ukazywały się w prasie w odcinkach w latach 1864-66. Elizabeth Gaskell zmarła nagle w 1865 roku nie dokończywszy ostatniego rozdziału! Niemniej jednak ze wskazówek, które zostawiła można się dowiedzieć, jak chciała zakończyć powieść. Nie wiedziałam o tym dopóki nie dotarłam do owego ostatniego rozdziału - miałam wrażenie, że nagle wszystko cichnie i odpływa, jak za zasłonę, której nie można odsłonić. I mimo tych ośmiuset stron miałam ochotę na jeszcze! Bo jeszcze tyle można było napisać.